در همه تعریفات موجود از سازه های هوشمند بر دو مفهوم زنده بودن و هوش مصنوعی آنها اشاره شده است. مفهوم زنده بودن با توجه به این که این سازه ها دارای قدرت احساس(سنجش) و عمل(تحریک) هستند انتخاب شده است. هوش مصنوعی سازه های هوشمند به واسطه ی مدارهای الکتریکی می باشد که قدرت انتخاب عکس العمل مناسب نسبت به شرایط محیطی و تحریکات خارجی را به این سازه ها عطا می کند.
سازه هوشمند شامل مبدل هایی می باشد که دینامیک سازه را ثبت می نماید، اطلاعات بدست آمده را به مدارهای وابسته منتقل می نماید و دستورات دوباره به مبدل های جاسازی شده در سازه باز می گردد. نمونه ای از یک سازهی هوشمند در شکل زیر نمایش داده شده است.
استفاده از سیستم های فعال کنترل ارتعاشات در سازه هایی اعمال می شود که محدودیت وزن اجازه استفاده از دیگر سیستم ها را ندهد و همچنین محدوده ارتعاشاتی با فرکانس پایین مد نظر باشد.
همه ی سازه های هوشمند بر پایه ی مواد فعال(active material) می باشند. مواد فعال، به موادی اطلاق می شود که دارای خاصیت ایجاد کوپلینگ میان دو یا تعداد بیشتری میدان(میدانهای مکانیکی، الکتریکی، مغناطیسی، شیمیایی و نوری) می باشند. جدول زیر تعدادی از مواد فعال و کوپلینگ آنها را نشان میدهد.
بواسطه ی چنین قابلیتی، این مواد تحت تاثیرتحریکات خارجی متناسب، دچار تغییر شکل و خواص فیزیکی، هندسی و رئولوژیک خواهند شد. هر کدام از این مواد به نوبه ی خود بسیار حیرت آور و پر کاربرد خواهند بود اما طبق بررسی ها و آزمایشات صورت گرفته نقاط قوت و ضعف هر یک، در کاربردهای مختلف بررسی شده تا بهینه ترین ماده برای هدفی خاص انتخاب گردد.